کترینگ غذا چیست؟

تا اواسط دهه ی هشتاد خورشیدی، وقتی رستوران های کلاسیک یکه تاز عرصه ی صنعت غذایی بودند، احتمالاً عموم مردم نمی دانستند کترینگ غذا چیست. در آن دوران، پیتزافروشی ها و فست فودی ها به این شکل حضور فعال نداشتند و غذای بیرون بر و خوراکی های تِیک اِوِی چندان معروف نبودند. البته کترینگ های غذا در  صنعت های متعدد حضور داشتند، ولی واژه ی کترینگ مثل امروز تعریف دقیقی از ارائه ی انواع خدمات غذایی را به یاد نمی آورد.

اما در اواخر دهه ی هشتاد، که ورود فناوری و اینترنت به عرصه های متعدد کسب وکار ماهیت زندگی مدرن را تغییر داد، کترینگ های غذا و غذافروشی های بیرون بر دوران کاملاً جدیدی را تجربه کردند. دیگر در ادارات و سازمان ها بنا نبود آشپز مخصوص شرکت زنگ ناهار را به صدا دربیاورد و همه ی کارمندان سر زمان مشخص در سالن غذاخوری اداره جمع شوند و بعد از آن هم کار پرسنل آشپزخانه تا غروب ادامه داشته باشد.

گسترده تر شدن صنعت مواد غذایی، افزایش جمعیت، اشتغال زایی و دلایل بسیار دیگری باعث رشد روزافزون کسب وکارهایی شد که سرویس غذایی در اختیار مشتریانشان می گذاشتند؛ معنی کترینگ حالا دیگر تا حدی برایمان مشخص شده، اما مثل بسیاری صنعت ها جزئیات و سرویس های جذابی دارد که نیم نگاهی به آنها خواهیم انداخت. 

در «فرهنگ انگلیسی به فارسی هزاره» به سراغ واژه ی کترینگ یا احتمالاً کیترینگ می رویم تا ببینیم کترینگ غذا چیست یا اگر در وا ژه نامه بود، شغل کترینگ چیست. کِیتر (Cater) مصدر و به معنای «غذا تدارک دیدن» یا «سوروسات فراهم کردن» است و اسمِ آن کِیترینگ و به معنای «تدارک غذا»، «آذوقه رسانی» یا «تهیه ی غذا» است. بله... یک شغل هم در اینجا وجود دارد. کِیترِر به معنای «مسئول تدارک غذا»، «سوروساتچی» و حتی «هتل دار» و «رستوران دار» است.

گویا کترینگ یا کِیترینگ معانی متعدد و به طبع آن خدمات متعددی را شامل می شود. قبل از هر کاری باید تکلیفمان را با تلفظ واژه ی کترینگ یا کیترینگ مشخص کنیم تا بقیه ی راه را با خیال راحت طی کنیم. درستش کِیترینگ است، اما زبان و فرهنگ فارسی، طبق عادت، تغییراتی را در واژه به وجود آورده تا واژه ی بیگانه در بافت آن بنشیند. حذف یکی از حروف نیز شیوه ای بسیار متداول در زبان فارسی برای این کار است. «کِیترینگ» با حذف «ی» به «کِترینگ» تبدیل شده. حالا که از حقیقت مطلع شدیم بی درنگ برویم ببینیم اصلاً این کترینگ چیست.

کترینگ چیست؟

تدارک غذا و مواد غذایی در تعداد مشخص، به منظور استفاده در مراسم، شرکت ها و سازمان ها، یا بین راه در قطار و یا هواپیما و کشتی و در بیمارستان ها فقط بخشی از خدماتی است که کترینگ ها عرضه می کنند. مفهوم عامیانه تر آن، که رستورانی است صرفاً بیرون بر، هم از قضا بخشی از خدماتی است که در شمار فعالیت های کترینگ ها قرار می گیرد. علاوه بر تصوراتی که از کترینگ سنتی در ذهن ما نقش بسته، دامنه ی فعالیت کترینگ ها بسیار گسترده و متنوع است و در عمل ساعت به ساعت به آنها اضافه می شود. نقش فودبلاگرها و فراگیری رسپی های رنگارنگ و همین طور رشد صعودی رستوران هایی که منوهای جدید و غذاهای کشورهای دیگر را طبخ می کنند همه خبر از رقابت داغ و روزافزونی می دهند که کترینگ ها به شیوه ای باورنکردنی در آن یکه تازند.

به طور کلی، طبخ و ارائه غذا متناسب با هدف مشتری و همچنین ارائه ی خدمات جانبی تعریفی کلاسیک برای کاربرد واژه ی کترینگ خواهد بود. حالا که مفهوم کترینگ را می‌دانید، بهتر می‌توانید بفهمید تفاوت کترینگ با رستوران چیست.

وقتی کترینگ غذا به دنیا آمد

اولین کِیترِرها یا همان آذوقه رسان ها به شکلی که امروز می شناسیم در اوایل قرن بیستم در خطوط کشتیرانی و به روایت دیگری در خطوط هوایی امریکا کارشان را شروع کردند. این فرایند نیازمند سامان دهی و برنامه ریزی های دقیق بود و به این ترتیب کترینگ به وجود آمد.

رشد اقتصادی در میانه ی قرن بیستم، سرعت فراگیری تکنولوژی و افزایش تعداد شرکت ها، مهاجرت بی سابقه به امریکا و بسیاری عوامل دیگر باعث شد کترینگ غذا پدیده ای فراگیر در فرهنگ عامیانه ی مردم امریکا باشد. کارمندهای کت وشلوارپوش یک کمپانی عظیم تبلیغاتی را تصور کنید که در سال 1966 در اتاق ناهارخوری برگر می خوردند و قهوه ی بیرون بر را با کوکاکولا مزه مزه می کردند. اکنون، در قرن بیست و یک، کترینگ ها در بازارهای صنایع غذایی سرتاسر جهان بسیار جدی و پُررنگ حضور دارند و تنوع خدماتشان هر روز بیشتر می شود. توسعه ی سرویس های اینترنتی نیز به کمک کسب وکارهای خدمات غذایی مثل کترینگ ها آمده و امروز حتی مشاهده ی سرویس های ابتکارآمیز هم دیگر برای انسانها آنقدرها عجیب نیست. نمونه ی کوچک تاثیری است که سرویس های حمل و نقل اینترنتی بر صنعت غذا گذاشته اند و چون کترینگ ها در تهیه ی غذای سریع و همچنین در بسته بندی و ارسال از ابتدای شکل گیری شان روش های خاص خود را داشتند خیلی زود خودشان را با سرعت انفجاری تکنولوژی دیجیتال وفق دادند و بزرگ ترین رقیبان خدمات غذایی سنتی شدند.

انواع کترینگ غذا

کترینگ ها به تناسب گروه هدفشان باید رسپی ها، منوها و خدمات متفاوتی را ارائه کنند. زمانی که مدرسه مشتری یک کترینگ و دانش آموزان در نقش گروه هدف باشند، کترینگ در یک رویداد یک روزه خدمات باید مواد غذایی مورد نیاز نوجوانان را در نظر بگیرد. پروتئین، نشاسته، مواد قندی و هیدروکربن ها، ویتامین ها و کلسیم. بسته های مختلف غذایی را تصور کنید. صبحانه، که مطمئناً شیر، تخم مرغ یا عسل دست کم یکی شان در فهرست خواهد بود. به جز وعده های غذایی اصلی، میان وعده ها باید در نظر گرفته شوند؛ میوه ها، آجیل و شاید شیرینی ها و بسیاری مواد مغذی دیگر. حالا تفاوت این خدمت را با خدمتی در نظر بگیرید که یک کترینگ می خواهد به شرکت هواپیمایی ارائه دهد. مسافران هواپیما در وهله ی اول باید از خوراکی هایی تغذیه شوند که با کمترین دردسر جذب شوند و در طول مسافرت مشکل گوارشی برایشان به وجود نیاید. پس مطمئناً از خورش قورمه سبزی و شیر و بسیاری از میوه ها در منوی هواپیمایی ها خبری نیست. در ادامه صرفاً به چند مورد از انواع کترینگ ها اشاره خواهیم کرد.

کترینگ سازمانی

گروه هدف این نوع کترینگ بیشتر سازمان ها و موسسات بزرگ هستند. برخورداری از زیرساخت های حیاتی صنایع غذایی و وجود نظم سیستماتیک باید از ویژگی ها اصلی این کترینگ ها باشد. زیرا این کترینگ ها باید به اشخاص پرشماری خدمت رسانی کنند و اگر نتوانند پاسخگوی تعداد افراد سرویس گیرنده باشند، با تهدیدهای جدی روبه رو خواهند بود. علاوه بر این، در تنوع منوها و نوع غذایی که برای سازمان ها تدارک می بینند باید سلیقه ی اشخاص از دسته ها و طبقات گوناگون را در نظر بگیرند.

کترینگ بیمارستانی

توجه به رژیم غذایی بیماران متعدد، تنوع غذای کارکنان بیمارستان ها، مواد غذایی میان وعده و خوراکی های تقویتی از موارد مهمی است که کترینگ های بیمارستانی باید مدنظر قرار دهند. غذاهای سبُک، کم نمک و در عین حال دارای املاح معدنی لازم شاید برای یک بیمار مناسب باشند و شاید بیمار دیگری به دلیل مسائل کلیوی باید از هرگونه املاح و ماده ی معدنی پرهیز کند. دانستن این دست جزئیات در برنامه ریزی کترینگ بیمارستانی بسیار موثر است.

کترینگ هواپیمایی

حتماً تا به حال شنیده اید که در هواپیما غذای خلبان و کمک خلبان باهم تفاوت دارد. همین نکته به روشنی اهمیت توجه به جزئیات در کترینگ هوایی را تایید می کند. خدمت رسانی به مسافران و خدمه ی پرواز در طول مسافرت وظیفه ی اصلی کترینگ های هواپیمایی است. همچنین توجه به نوع غذا و نوشیدنی ها، به طوری که در طی پرواز آرامش مسافران را تضمین کند بسیار مهم است. مثلاً، استفاده از غذاهای پروتئینی سبُک مثل فیله ی مرغ یا گوشت پخته شده یا فیله ی گوساله؛ در عین حال که بسیار مقوی اند، آسانتر از سایر مواد غذایی هضم می شوند.

کترینگ ریلی

تجربه ی سفر با قطار همیشه در کنار منظره های دل انگیز و جادویی یادآور سرویس های قطار، به خصوص خوراکی های اصلی و میان وعده ای است که در قطارها سِرو می شود. بسته به نوع غذاها، در کترینگ ریلی ممکن است غذا در مبدا طبخ شود یا در بین راه در قطار آماده شود. کترینگ های ریلی در مقایسه با کترینگ های هوایی دست بازتری برای انتخاب منوها دارند. علت آن هم طول سفر با قطار است و هم زمینی بودن مسافرت و امکان توقف در ایستگاه های مجهز. به این ترتیب، احتمالاً در منوی رستوران های راه آهن ایران بتوانید خورش های خوشمزه و نوشیدنی های متنوع سفارش دهید.

کترینگ رستورانی

این کترینگ که با نام کترینگ کلاسیک نیز شناخته می شود اولین مواجهه ی اکثر مردم با کترینگ ها بود. این کترینگ ها چون مجبور نبودند مثل سایر رستوران ها بابت نگه داری، دیزاین و رسیدگی به سالن های مجلل وقت صَرف کنند، توانستند بر عَرضه ی غذا به گروه هدف خانه دار یا مشتریان رستوران ها تمرکز کنند. امروز در تهران کترینگ هایی وجود دارند که کیفیت و قیمتشان از بسیاری رستوران های شیک بسیار بالاتر است. با یک جستجوی ساده در میان چند کترینگ غذای غرب تهران به گزینه های وسوسه انگیزی برخواهید خورد.

کترینگ مجالس

این کترینگ ها، که با هدف تهیه ی غذای مراسم و مجالس در مقاطع زمانی خاصی فعالیت می کنند نیز در دسته ی شناخته شده ترین کترینگ ها قرار می گیرند. یک کترینگ حرفه ای مجالس می تواند همزمان هم کترینگ ختم و هم کترینگ مراسم عروسی و یا حتی کترینگ مدرسه باشد، اما باید رده های سنی گروه هدف، نوع مراسم، طراحی غذای متناسب با مراسم و جزئیات بسیاری را مدنظر قرار دهند.

کترینگ خانگی

آخرین و خوشمزه ترین دسته ای از کترینگ ها که به سراغش می رویم کترینگ خانگی است. شاید بدانید کترینگ خانگی چیست. آیا کترینگی است که در خانه تاسیس شده یا غذای خانگی دارد. و البته منظور از کترینگ خانگی کترینگی است که غذای خانگی سِرو می کند. این دسته از کترینگ ها برای مشتریان سخت پسند که به بهداشت و ارزش غذایی مواد خوراکی بسیار اهمیت می دهند و همین طور برای صنایع مختلفی که در بالا نامشان رفت گزینه ی بسیار جذابی هستند. حالا به لطف اینترنت، اگر حوصله نداشته باشید به رستوران بروید، می توانید با خیال راحت روی کاناپه استراحت کنید و از یک کترینگ غذای خانگی غذا سفارش بدهید تا دیگر به شکل عملی برایتان مسجل شود که کترینگ غذا چیست و در روند زندگی مان چه تاثیری دارد.

صنعت غذایی مدرن: از کترینگ چیست تا ارسال جهانی غذا

گاهی از گوشه و کنار اخباری دربا ره ی سوشی بخصوصی که با جت از ژاپن به کشورهای دیگر می فرستند می شنویم، گاهی هم درباره ی سرویس های بین المللی صنعت مواد غذایی. نکته ی مشترک تمام این اخبار رقابت کشورهای صنعتی دنیا برای گسترش مرزهای خدمات مواد غذایی یا کترینگ است. حال که مفاهیم بنیادی صنعت مواد غذایی در عمل تحقق یافته اند و امروز نه تنها می دانیم کترینگ چیست بلکه کترینگ هایی بسیار پیشرفته و با معیارهای جهانی داریم. البته با نگاه به خدمات غذایی و صنعت غذای کشورهای پیشرفته باید گفت که راه درازی تا ارسال جهانی غذا در پیش است.