20 طرز تهیه غذاهای پاییزی | ایرانی و بین المللی

با فرا رسیدن فصل طلایی پاییز، زمین در آغوش رنگ‌های گرم زرد، نارنجی و قرمز فرو می‌رود. این فصل، تنها گذار از گرما به سرما نیست؛ بلکه مهمانی حسی بی‌نظیر است که با بوی نم خاک و صدای خش‌خش برگ‌ها زیر پا آغاز می‌شود. در این میان، یکی از لذت‌بخش‌ترین موهبت‌های پاییز، میوه‌ها و خوراکی‌های منحصربه‌فرد آن است. از کدو حلوایی نارنجی و انارهای یاقوتی گرفته تا گردوهای تازه و نوبرانه‌های پاییزی، هر کدام نویدبخش طعم‌هایی هستند که تنها در این فصل می‌توان تجربه کرد. این تغییر طبیعت، به آشپزخانه‌ها نیز راه می‌یابد و اشتیاقی برای پختن غذاهای گرم، مقوی و دلچسب ایجاد می‌کند. زمانی که باد خنک از پنجره می‌وزد، هیچ چیز به اندازه عطر یک غذای پاییزی که در آشپزخانه پیچیده، نمی‌تواند خانه را پر از حس آرامش و صمیمیت کند. طبیعی است که در این حال و هوای خاص این سوال برای بسیاری از ما پیش بیاید: «ناهار چی درست کنم؟»که هم با این فصل هماهنگ باشد و هم نیازهای طبیعی بدن را رفع کند؟

پاسخ این سوال را باید در «طرز تهیه غذاهای پاییزی» یافت؛ غذاهایی که با استفاده از محصولات تازه و فصلی، نه تنها بدن را برای روزهای خنک آماده می‌کنند، بلکه ضیافتی از رنگ و طعم را به سفره‌هایمان می‌آورند. در مطلب معرفی طرز تهیه غذاهای پاییزی، با لیستی بلند و بالا از غذاهای دلچسب و روش پخت آن‌ها همراه ما باشید تا آشپزخانه‌ و مهمانی‌هایتان نیز عطر و بوی پاییز به خود بگیرد.

خصوصیات غذاهای پاییزی

تغییر فصل و آب‌وهوا با تغییر در سبک زندگی، پوشش و تغذیه انسان‌ها همراه است و فصل پاییز نیز از این مسئله مستثنا نیست! این‌جاست که اهمیت یادگیری طرز تهیه غذاهای پاییزی بیش از پیش مشخص می‌شود. غذاهای مناسب و سالم این فصل مانند مواردی که در این مقاله آن‌ها را معرفی کردیم، دارای ویژگی‌های منحصربه‌فردی هستند که با نیازهای بدن در این فصل هماهنگ شده‌اند. در ادامه، به چند مورد از این ویژگی‌ها اشاره می‌ کنیم.

• طبع گرم
• مقوی و انرژی‌زا
• تقویت‌کننده سیستم ایمنی
• دارای ادویه‌های گرم
• هضم آسان
• حاوی چربی‌های سالم
• تنوع در روش پخت
• حاوی پروتئین کافی

انواع غذاهای پاییزی

آماده‌اید که در پاییز امسال فهرستی متنوع و خوشمزه برای طرز تهیه غذاهای پاییزی در دست بگیرید؟ اگر پاسختان مثبت است، باید گفت که بعد از خواندن این مقاله پاییزی خوشمزه و به یادماندنی، این لیست را برای خود و خانواده‌اتان خواهید داشت. در ادامه، به شهرهای مختلف ایران سفر می‌کنید و با غذاهای پاییزی هر شهر آشنا می‌شوید تا بتوانید طعم آن‌ها را تجربه کرده و از خواص آن‌ها بهره‌مند شوید.

آش انار

آش انار، یک غذای پاییزی خوشمزه و منحصربه‌فرد بوده که طعم ترش و شیرین و رنگ یاقوتی آن، یادآور پاییز است. این آش خوشمزه بیشتر به استان گیلان و به ویژه شهر رشت تعلق دارد و از غذاهای سنتی و محبوب این خطه سبز و بارانی به شمار می‌رود. پایه اصلی این آش، برنج و انار است و با موادی ساده مانند سبزیجات معطر (تره، جعفری، شوید)، حبوبات (عدس و لوبیا) و گردو تهیه می‌شود. طرز تهیه این آش بسیار ساده است: پس از پختن برنج و حبوبات، سبزیجات ریزشده و آب انار ترش و شیرین به آن اضافه می‌شود و در نهایت گردوی کوبیده شده که طعمی غنی و بافت مقوی به وجود می‌آورد و آش را کامل می‌کند.

آش شلغم

آش شغلم، یک غذای تقویتی برای سرماخوردگی و بمبی پرانرژی برای روزهای سرد پاییز و زمستان است که با طعم ملایم شغلم، حس گرمابخشی بی‌نظیری به بدن می‌بخشد. این آش مقوی و ساده، از غذاهای سنتی و محبوب استان آذربایجان شرقی، به ویژه شهر تبریز محسوب می‌شود. پایه این آش را شغلم رنده یا خردشده، برنج و حبوباتی مانند عدس و لپه تشکیل می‌دهند که با ادویه‌های گرمی مانند فلفل و زنجبیل به یک معجون درمانگر تبدیل می‌شود. اگر به دنبال یک گزینه ساده و آسان در لیست طرز تهیه غذاهای پاییزی هستید، آش شلغم را در صدر لیست غذاهای پاییزی آشپرخانه خود بگنجانید.

آش شولی

آش شولی یزدی، یکی از اصیل‌ترین غذاهای پاییز است که عطر و طعم آن با دیگ‌های بزرگ در بسیاری از مراسم‌ها و ایام سرد سال در یزد پیچیده است. این آش متفاوت و خاص، با طعم متعادل ترش و شیرینش شناخته می‌شود. پایه آن را چغندر، سبزی (اسفناج و جعفری) و حبوبات تشکیل می‌دهند و نقطه تمایز آن، استفاده از ترشی مخصوص (آب غوره یا آب نارنج) و نعناع داغی است که در انتها روی آش می‌ریزند و عطری بی‌نظیر به آن می‌بخشد. 

سوپ دال عدس

سوپ دال عدس، یک وعده غذایی گرم و مقوی برای شب‌های سرد پاییز است. این سوپ ساده با پایه دال عدس، پیاز، سیر و ادویه‌هایی مثل زردچوبه، فلفل و زیره تهیه می‌شود که همگی خاصیت ضدالتهابی و گرمابخشی دارند. به دلیل وجود روی و آهن فراوان در دال عدس، سوپ دال عدس برای سرماخوردگی یک انتخاب عالی محسوب می‌شود، چرا که به تقویت قوای بدن و رفع کسالت کمک می‌کند. با اضافه کردن چند قطره آبلیموی تازه در زمان سرو این سوپ پاییزی،  طعم آن بی‌نظیر می‌شود.

خورشت تاس کباب

تاس کباب، یکی از غذاهای پاییزی است که رنگ و بوی آن نیز یادآور این فصل بوده و با طبخ آن پاییز را به خانه‌تان می‌آورید. میوه بِه، عضو جدانشدنی در ترکیبات این غذا از نوع یزدی است که با ترکیب لایه لایه پیاز، هویج، سیب‌زمینی، گوشت و آلو، طعمی خاص و متفاوت را در این خورشت می‌سازد. پخت این غذا از طرز تهیه غذاهای پاییزی، در شهرهای مختلف ایران متفاوت بوده و به صورت خوراک با نان یا خورشت با پلو میل می‌شود.

خورشت آلو اسفناج

خورشت آلو اسفناج، یکی از مقوی‌ترین و خوشمزه‌ترین غذاهای پاییزی ایرانی است که ترکیب جذاب اسفناج تازه، آلوهای ترش و شیرین و تکه‌های گوشت، آن را به یک وعده کامل تبدیل کرده است. این خورشت که به ویژه در استان‌های شمالی کشور مانند گیلان و مازندران محبوبیت فراوانی دارد، منبع غنی از آهن، ویتامین A و C است و برای تقویت بدن در فصل سرما مناسب است. اگر به دنبال یک گزینه سالم و سیرکننده در فهرست طرز تهیه غذاهای پاییزی هستید، کافیست اسفناج را با گوشت و پیاز و ادویه تفت داده و سپس آلو و چاشنی‌هایی مانند رب انار یا آبغوره را اضافه کنید و بگذارید با هم بپزند تا طعم‌های ترش و شیرین آن به خوبی ترکیب شوند. 

خورشت هویج

خورشت هویج، یکی از انواع خورشت‌های خوشمزه و سنتی ایرانیست که به دلیل طعم شیرین و رنگ زیبایش، گزینه‌ای عالی برای مهمانی‌های پاییزی محسوب می‌شود. این خورشت که از غذاهای اصیل و محلی شهر تبریز است، با هویج تازه، گوشت بره، پیاز و ادویه‌هایی مانند زعفران دم‌کرده، دارچین و فلفل سیاه تهیه می‌شود. طعم منحصربه‌فرد این مورد از غذاهای مناسب پاییز، حاصل ترکیب شیرینی هویج و زعفران اعلاست که به آرامی و با حرارت ملایم پخته می‌شوند. 

خورشت فسنجان

خورشت فسنجان، یکی ازخورشت‌های جذاب و خوشمزه و مناسب برای مهمانی‌ها و محافل است. این خورشت بی‌نظیر به دلیل ترکیباتی مانند رب انار و گردوی آسیاب‌شده، از غذاهای پاییزی ایرانی محسوب می‌شود و گزینه‌ای ایده‌آل به عنوان یک غذا برای مهمانی پاییزیست. در میان انواع غذاهای پاییزی، فسنجان به خاطر طعم خاص و بافت غنی خود همیشه می‌درخشد. پایه اصلی این خورشت را گردو تشکیل می‌دهد که پس از آسیاب شدن با رب انار ترش و شیرین و مرغ یا بوقلمون ترکیب می‌شود. 

کدوپلو

کدوپلو، یک پلوی پاییزی خوشمزه و پرخاصیت است که با کدو حلوایی شیرین و نارنجی رنگ درست می‌شود و کمتر شناخته شده اما بسیار لذیذ است. برای تهیه این غذا، تکه‌های کدو حلوایی را به همراه برنج، گوشت چرخ‌کرده یا مرغ تفت‌داده‌شده، پیاز داغ و ادویه‌هایی مانند دارچین و زردچوبه لایه‌لایه روی هم بریزید و دم کنید. در زمان پخت پلو، کدو نرم شده و شیرینی طبیعی آن به خورد برنج می‌رود و طعمی مطبوع و رنگ زیبایی به پلو می‌دهد. این غذا از غذاهای پاییزی علاوه بر طعم دلچسب، سرشار از ویتامین A و آنتی‌اکسیدان است و یک وعده غذایی کامل، مقوی و مناسب برای روزهای سرد پاییز به شمار می‌رود. 

رشته‌پلو

رشته‌پلو، یک غذای کامل و دلچسب برای شام‌های سرد پاییزی است. این غذا که ترکیبی ساده از رشته‌های خوشمزه، برنج و گوشت چرخ‌کرده (در صورت دلخواه) است، گزینه‌ای محبوب در فهرست طرز تهیه غذاهای پاییزی محسوب می‌شود. برای تهیه آن کافیست پس از پخت برنج، رشته‌ها را به همراه پیازداغ و گوشت تفت‌داده‌شده لایه‌لایه روی هم بریزید و با حرارت ملایم دم کنید. این غذای خوشمزه پاییزی با کمی ماست و سبزی تازه، یک وعده شام گرم و به یادماندنی را برای خانواده و عزیزان شما رقم می‌زند.

مرغ ناردونی

مرغ ناردونی، یک غذای مجلسی و خاص با طعمی فوق‌العاده از ترکیب انار و گردو است که عطر و رنگ آن، سفره پاییزی مجالس شما را مزین می‌کند. این غذای لذیذ که اغلب در مهمانی‌ها و مناسبت‌های ویژه سرو می‌شود، با مرغ تازه، رب انار، گردوی آسیاب‌شده و سبزیجات معطر و محلی تهیه می‌شود. برای پخت این غذای خوشمزه پاییزی، پس از تفت دادن مرغ، رب انار و گردو و باقی ترکیبات را اضافه کرده و اجازه می‌دهید تا خورشتی غلیظ به دست آید. طعم ترش و شیرین انار در ترکیب با گردوی آسیاب‌شده، مرغ را به غذایی لذیذ تبدیل می‌کند که به همراه پلوی زعفرانی، یک وعده بی‌نقص برای مهمانان پاییزی شما خواهد بود. مرغ ناردونی نمادی از مهمان‌نوازی و ذوق آشپزی ایرانی در خطه شمال است.

عدسی

عدسی، یک غذای ساده، مقوی و مناسب برای تمام وعده‌های روزهای پاییز است. این غذا با پایه عدس، پیاز داغ و ادویه‌های گرمی مانند زردچوبه و دارچین تهیه می‌شود و پخت آن بسیار آسان است. عدسی را می‌توان به عنوان یک صبحانه انرژی‌بخش، یک ناهار سریع یا یک شام سبک و گرم سرو کرد. 

اشکنه

اشکنه یکی از مقوی‌ترین و ساده‌ترین غذاهای نونی قدیمی ایرانیست که در روزهای خنک پاییز میل می‌شود. این غذای سنتی و پرانرژی، در شهرهای مختلف ایران طبخ می‌شود. اشکنه معمولا از ترکیب آب، پیاز داغ، گردو، سبزیجات معطر و تخم‌مرغ  و ... درست می‌شود و در نهایت تکه‌های نان خشک یا تُست‌شده درون آن خرد می‌شود. این غذای یک وعده نوستالژی و جذاب در فهرست طرز تهیه غذاهای پاییزیست.

شیربرنج

شیربرنج، یک صبحانه یا شام  پاییزی با طعمی ملایم، بافتی نرم و موادی ساده و کم هزینه است. کافیست کمی شیر و برنج داشته باشید تا برای درست کردن این غذا دست به کار شوید و کمتر از 30 دقیقه یک وعده مقوی از غذاهای پاییز را میل کنید. استفاده از برنج اعلای ایرانی به همراه کمی گلاب و هل طعم و عطر این غذا را بی‌نظیر می‌کند. به عنوان شیرین کننده در ترکیبات این غذا از طرز تهیه غذاهای پاییزی نیز می‌توانید به سراغ شکر، شیره انگور یا کمی عسل بروید.

خوراک لوبیا

اگر حفظ برنامه غذایی سالم و پرپروتئین همواره از دغدغه‌های شماست، پخت خوراک لوبیا چیتی با قارچ در فصل پاییز می‌تواند در لیست غذاهای پاییزی شما جایگاه ویژه‌ای داشته باشد. لوبیاها را از شب قبل بخیسانید و به همراه کمی پیاز تفت‌داده‌شده، قارچ خردشده، سیب‌زمینی نگینی‌شده و ادویه‌جات دلخواه در یک قابلمه مناسب برای یک ساعت بپزید. برای بالا بردن ارزش غذایی این غذای پاییزی خوشمزه، یک تکه نان سبوس‌دار نیز در کنار ظرف سرو قرار دهید.

غذاهای پاییزی بین‌المللی

آشپزی مطابق فصل، رویکردی جهانی در آشپزی و طعم‌سازیست. مردم سراسر دنیا در این فصل رنگارنگ به سراغ طعم‌هایی گرم و خاص می‌روند تا در شروع فصل سرما بدن خود را ایمن کنند. در این بخش از مطلب طرز تهیه غذاهای پاییزی مختلف، به سراغ معرفی چند غذای بین‌الملی و محبوب می‌رویم.

چیکن پات پای

چیکن پات پای یکی از غذاهای محبوب و گرم پاییزی در انگلستان و آمریکاست. یک پای ترد و طلایی که داخلش با ترکیبی از مرغ پخته، قارچ و سبزیجات فصل مثل هویج و نخودفرنگی پر می‌شود. این غذا به دلیل بافت نرم و عطر دلنشینش، انتخابی عالی برای روزهای بارانی و خنک پاییز است و معمولا همراه با سالاد ساده یا سبزیجات بخارپز سرو می‌شود. اگر به دنبال دستور پختی متفاوت در میان طرز تهیه غذاهای پاییزی هستید، پخت چیکن پات پای می‌تواند یک وعده متفاوت برای شما باشد.

سوپ سیب‌زمینی

سوپ سیب‌زمینی، گزینه‌ای ایده‌آل برای یک ناهار سریع و خوشمزه است که با سادگی و در دسترس بودن مواد اولیه‌اش، به یکی از گزینه‌های محبوب در فهرست طرز تهیه غذاهای پاییزی تبدیل شده است. این سوپ کرمی و لطیف، یک غذای بین‌المللی است که در سراسر جهان و البته در ایران با ذائقه‌های مختلف پخته می‌شود و نمی‌توان آن را به شهر یا استان خاصی منسوب کرد. پایه اصلی این سوپ را سیب‌زمینی، پیاز و سیر تشکیل می‌دهد که پس از پختن و پوره شدن، با افزودن مقداری شیر یا خامه، بافتی نرم و غلیظ پیدا می‌کند. 

سوپ پیاز

سوپ پیاز فرانسوی، یک پیش غذای کلاسیک، بسیار خوشمزه و مناسب برای فصل سرماست. پایه این سوپ، پیازهایی هستند که به آرامی در کره تفت داده می‌شوند تا کاملا شیرین و طلایی رنگ شوند. سپس با آب گوشت یا مرغ پخته می‌شوند. ویژگی منحصربه‌فرد این سوپ، سرو آن با نان باگت و پنیر گرویِر است که روی سوپ قرار گرفته و گریل می‌شود تا پنیر کاملا ذوب و طلایی شود. این سوپ، طعمی گرم و آرامش‌بخش دارد و یک شروع کننده عالی برای غذای پاییزی یا زمستانیست.

سوپ ورمیشل

سوپ ورمیشل، یک سوپ ساده و سریع و بسیار راحت برای روزهای پاییز بوده که به عنوان پیش غذا یا یک وعده اصلی سبک قابل سرو است. پایه این سوپ را معمولا آب مرغ یا سبزیجات تشکیل می‌دهد که با اضافه کردن ورمیشل (نودل های نازک و رشته ای)، سبزیجات ریزشده مانند هویج و جعفری و کمی ادویه‌ مانند فلفل سیاه، طعمی دلچسب پیدا می‌کند. پخت این سوپ بومی اروپا از غذاهای مناسب پاییز، تنها در چند دقیقه انجام می‌شود و به دلیل هضم آسان و سبکی، گزینه‌ای پرطرفدار برای شام های فصل سرد است. 

خوراک کدو تنبل پرشده

خوراک کدو تنبل پرشده، یک غذای خوشمزه و پرخاصیت مدیترانه‌ای است که ظاهر جذاب و طعم دلنشینی دارد. در این غذا، کدو تنبل با موادی مثل برنج، سبزیجات، ادویه‌های با طبع گرم و گاهی گوشت یا حبوبات پر می‌شود و سپس در فر قرار می‌گردد تا طعم‌ها به خوبی در هم آمیخته شوند. این خوراک مقوی و سیرکننده و صدالبته جذاب را حتما در لیست غذاهای پاییزی خوشمزه امسالتان قرار دهید.

کلام پایانی

در نهایت، با وداع گرمای تابستان و استقبال از خنکای پاییز، بدن ما نیز ناخودآگاه در معرض تغییراتی قرار می‌گیرد که نیازمند هماهنگی با این دگرگونی فصل است. کاهش ساعات روز، وزش بادهای خنک و خشکی هوا، لزوم توجه به سبک تغذیه‌ای مناسب برای حفظ انرژی، تقویت سیستم ایمنی و پیشگیری از بیماری‌های شایع این فصل را دوچندان می‌کند. در این میان، استفاده از غذاهای مناسب پاییز که عموما گرم، مقوی و حاوی ویتامین‌های ضروری هستند، پاسخی هوشمندانه به این نیاز بدن است. با یادگیری طرز تهیه غذاهای پاییزی که در این مطلب از کترینگ هفت و نیم با انواع آن‌ها برای سلایق مختلف آشنا شدید، می‌توانید در این فصل زیبا لذت آشپزی را تجربه کرده و گامی موثر در جهت حفظ سلامت و تندرستی خود و خانواده بردارید.